Ślub - co po kolei w kościele?

Anna Żaczek

Niektórzy traktują ceremonię ślubną jak egzamin i chcą koniecznie się do tego przygotować z najdrobniejszymi szczegółami. Oczywiście to jest dobre podejście, trzeba wiedzieć, w czym bierzemy udział, rozumieć symbolikę religijną swojej wiary, ale też nie popadajmy w przesadę.

Drobne wpadki zdarzają się również perfekcjonistom, a nawet kiedyś panowało przekonanie, że takie sytuacje przynoszą szczęście Młodej Parze.

Ślubna Msza święta

Obrzęd Sakramentu Małżeństwa ma specjalną oprawę i dlatego ślubna msza święta różni się od zwykłej kilkoma szczegółami. Zachęcam zatem do zapoznania się z poszczególnymi etapami ceremonii.

Warto również wiedzieć, że na pewne elementy możecie również mieć wpływ pod warunkiem, że uzgodnicie to wcześniej z duszpasterzem oraz organistą.

Obrzęd Sakramentu Małżeństwa w kościele katolickim jest sformalizowany odpowiednimi przepisami kościelnymi zatwierdzonymi przez Konferencję Episkopatu Polski, ale samo sprawowanie mszy może różnić się w zależności od regionu i lokalnych zwyczajów.

Stąd pierwsza rada dla Narzeczonych, jeśli nie macie możliwości uczestniczenia w takiej mszy jako gość weselny, pójdźcie tam jako dyskretny „obserwator”.

Porządek ślubnej Mszy świętej przebiega według schematu:

• Obrzędy wstępne – procesja wejścia, przywitanie Narzeczonych;
• Liturgia słowa – czytanie, psalm, Ewangelia, Homilia;
• Liturgia Sakramentu Małżeństwa – złożenie przysięgi, błogosławieństwo i nałożenie obrączek;
• Liturgia Eucharystii;
• Obrzęd końcowy.

      

Akt małżeństwa podpisywany jest przed ceremonią ślubną na ogół dzień wcześniej. Termin ten wyznacza ksiądz przygotowujący Narzeczonych do zawarcia związku małżeńskiego.

Na około 20 minut przed ceremonią świadkowie ślubu dostarczają do zakrystii obrączki oraz kartki od spowiedzi. Obecnie nastała moda na to, by obrączki były niesione w orszaku ślubnym podczas wejścia Pary Młodej do kościoła, tak też można, ale pod warunkiem indywidualnych ustaleń z celebransem.

Świadkowie, po okazaniu odpowiedniego dokumentu tożsamości – dowodu osobistego lub paszportu, podpisują dokumenty związane ze ślubem. Tutaj również gromadzą się osoby uczestniczące w liturgii.

Obrzęd wstępny

• Msza święta rozpoczyna się od procesji wejścia. W zależności od tradycji duszpasterz wychodzi do drzwi kościoła i tam wita Narzeczonych, a następnie wspólnie udają się wraz ze świadkami przed ołtarz (prezbiterium), towarzyszy im wówczas „śpiew na wejście”.
• W innej wersji Narzeczeni wchodzą do prezbiterium przed Mszą św., a następnie odbywa się procesja kapłana z ministrantami przy śpiewie na wejście.
  
  Przy kolejnym sposobie, Kapłan wraz z Panem Młodym czeka przy ołtarzu, a następnie wprowadzana jest Panna Młoda. W tym przypadku Młodzi sami planują styl wejścia, informacji o tym szukajcie w innych artykułach zamieszczonych w Strefie Narzeczonych.
  
  Mniej popularne jest wejście Narzeczonych do zakrystii kościelnej, z której na dźwięk dzwonka oznajmiającej początek Mszy św. Para udaje się przed ołtarz.

         

• Po wejściu - wierni, Para Młoda i świadkowie przyjmują postawę stojącą.
• Kolejne elementy mszy to: pozdrowienie ołtarza, pozdrowienie ludu, akt pokuty, hymn pochwalny oraz modlitwa zwana kolektą, które prowadzi kapłan, a są z pewnością te elemnety są Wam znane z mszy zwykłej.

 

Liturgia słowa

W tej części powinni zaangażować się Młodzi, świadkowie lub goście weselni, którzy mogą uczestniczyć w tzw. czytaniu. Tekst do czytania może być zaproponowany wcześniej przez nich, najczęściej jest to fr. I List do Koryntian, (Hymn o miłości), I List Św. Jana Apostoła (Bóg nas umiłował) lub Listu Św. Pawła Apostoła do Efezjan (Miłość małżeńska).

Pomiędzy czytaniem a Ewangelią śpiewany jest psalm responsoryjny. Do wyboru macie Psalm 33 (Pełna jest ziemia łaskawości Pana), Psalm 34 (Przez całe życie będę sławił Pana), Psalm 128 (Błogosławiony, kto się boi Pana).

Ewangelia i Homilia (kazanie) stanowią kolejny element Mszy świętej. Specjalnie dobrane treści podkreślają powagę Sakramentu Małżeństwa oraz duchowe wartości płynących z założenia rodziny.

Liturgia Sakramentu Małżeństwa

• W tej części kapłan prosi o podejście Młodych do ołtarza, gdzie zadaje im pytania dotyczące dobrowolności wstąpienia w związek małżeński i wyrażenia zgody na małżeństwo, jak i wolę wychowania potomstwa.
  
  „Wysłuchaliście słowa Bożego i przypomnieliście sobie znaczenie ludzkiej miłości i małżeństwa. W imieniu Kościoła pytam was, jakie są wasze postanowienia.”
  - Czy chcecie dobrowolnie i bez żadnego przymusu zawrzeć związek małżeński?
  - Czy chcecie wytrwać w tym związku w zdrowiu i w chorobie, w dobrej i zlej doli, aż do końca życia?
  - Czy chcecie z miłością przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, którym was Bóg obdarzy?
  
  Na pytania Narzeczeni odpowiadają: - „Chcemy”.
  
  
• Odśpiewanie hymnu do Ducha Świętego (O stworzycielu Duchu przyjdź);
  
  Młodzi stają twarzami do siebie, podają sobie prawe ręce, które kapłan przewiązuje stułą i powtarzają słowa przysięgi małżeńskiej. Słowa przysięgi są wypowiadane, ale jeśli z jakich przyczyn Młodzi nie mogą ich wypowiedzieć, mogą podpisać odpowiednią formułę. Przysięga może być również wyrażona językiem migowym.
  
  
• Kapłan wypowiada słowa:

"Skoro zamierzacie zawrzeć sakramentalny związek małżeński, podajcie sobie prawe dłonie i wobec Boga i Kościoła powtarzajcie za mną słowa przysięgi małżeńskiej."
Ja [...] biorę ciebie [...] za żonę
i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską
oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci.
Tak mi dopomóż, Panie Boże wszechmogący, w Trójcy Jedyny,
i wszyscy Święci.

• Następnie powtarza Narzeczona:

Ja [...], biorę ciebie [...] za męża
i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską
oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci.
Tak mi dopomóż, Panie Boże wszechmogący, w Trójcy Jedyny,
i wszyscy Święci.

• Kapłan mówi:
  
  „Co Bóg złączył, człowiek niech nie rozdziela” (Mt 19,6).
  Małżeństwo przez was zawarte ja powagą Kościoła katolickiego potwierdzam
  i błogosławię w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen.

• Kapłan zdejmuje z rąk Małżonków stułę i następuje błogosławieństwo obrączek.
  
  

Obrzęd nałożenia obrączek

• Kapłan mówi:
  
  "Na znak zawartego małżeństwa nałóżcie sobie obrączki."
  
  
• Mąż nakłada na serdeczny palec żony obrączkę przeznaczoną dla niej, mówiąc:
  
  [...], przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności.
  W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.

• Następnie żona nakłada na serdeczny palec męża obrączkę przeznaczoną dla niego, mówiąc:
  
  [...], przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności.
  W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.

• Obrzęd kończy się Modlitwą wiernych, czyli Modlitwą powszechną.
  
  

Liturgia Eucharystii

Do liturgii eucharystycznej, którą odprawia się w zwykły sposób, wprowadza się niżej wskazane zmiany. W czasie obrzędu przygotowania darów śpiewa się pieśń eucharystyczną (1 zwrotka) lub wykonywany jest krótki utwór muzyczny. Kolejno potem jest modlitwa nad darami, preferacja nawiązująca do małżeństwa, modlitwa eucharystyczna z modlitwą wstawienniczą za Nowożeńców.

Po modlitwie „Ojcze nasz” następuje błogosławieństwo Małżonków. Podczas tego momentu wierni stoją, natomiast Nowożeńcy klęczą. Na znak dany przez kapłana wstają.

Po słowach: „Przekażcie sobie znak pokoju” małżonkowie i wszyscy obecni przekazują sobie znak pokoju i miłości.

Nowożeńcy mogą przyjąć Komunię świętą pod obiema postaciami.

W czasie udzielania Komunii św. śpiewa się pieśń eucharystyczną lub wykonuje odpowiedni utwór muzyczny.

Obrzęd końcowy

• Po Komunii św. kapłan udziela błogosławieństwa Nowożeńcom i ludowi (tzw. Obrzęd rozesłania).
• Po końcowym błogosławieństwie celebrans wręcza Nowożeńcom dokumenty kościelne i cywilne, po czym oni wychodzą z kościoła przy muzyce organowej. Tutaj do głosu dochodzą również miejscowe tradycje, ponieważ Para Młoda często, przed wyjściem ze świątyni idzie pomodlić się przed wybranym ołtarzem/ obrazem, a dopiero po tym fakcie wychodzi na zewnątrz.

Jeśli chodzi o oprawę muzyczną, prawo kościelne dopuszcza możliwość doboru odpowiednich pieśni oraz muzyki wykonywanej na ściśle określonych instrumentach zapewniających godność oraz szacunek dla miejsca i powagi Sakramentu Małżeństwa np. organy, skrzypce, trąbka – tak, ale nie saksofon, flet poprzeczny tak, gitara elektryczna nie.

O czym warto pamiętać?

Podczas ślubu konkordatowego podpisuje się najważniejszy dokument, jakim jest Akt Małżeństwa - miejsce i czas wyznacza celebrans. W praktyce często ten dokument podpisywany jest przed ceremonią przez świadków, a przez Młodą Parę po jej zakończeniu, w specjalnie przygotowanym na tę okoliczność miejscu.

Jeśli macie niedosyt wiedzy na temat formuły ceremonii ślubnej w kościele, zachęcam do sprawdzenia w praktyce - bezpośrednio na ślubie innej Pary Młodej!  :)

Komentarze