Świadek na ślubie - konieczny obowiązek?
Pośród wielu pytań na forum ślubnym pojawił się wątek – czy jest możliwy ślub bez świadków? Okazuje się, że nie wszyscy pragną ślubnego szumu wokół składanej sobie przysięgi małżeńskiej.
Niechęć do celebracji, bycia w centrum uwagi, tłumu gości i wspólnej zabawy w skrajnym przypadku kieruje do pomysłów na zaniechanie udziału świadków, którzy zgodnie z przepisami prawa potwierdzają ważność złożonej przysięgi. Ucieczka w ślubny minimalizm może mieć wiele powodów, ale nie nam oceniać pragnienia Narzeczonych. Skoro pada pytanie, poszukajmy odpowiedzi.
Ślub cywilny bez świadków?
Prawodawstwo w Polsce zakłada, że małżeństwo mogą zawrzeć dwie osoby przeciwnej płci, stanu wolnego, którzy złożą zgodne oświadczenia w obecności kierownika Urzędu Stanu Cywilnego, który następnie sporządzi akt małżeński. Prawo stawia również wymagania wobec świadków, którzy podpisują się na dokumencie stwierdzającym zawarcie małżeństwa. Muszą być pełnoletni, mieć przy sobie ważny dowód osobisty i mówić po polsku. W przypadku obcokrajowców nieposługujących się językiem polskim wymagana jest obecność tłumacza przysięgłego. Świadkiem nie może być osoba niema, niewidząca lub głucha. Prawo zezwala na to, by świadkowie byli tej samej płci.
A zatem w Polsce świadkowie są osobami niezbędnymi i jak na razie nie ma przepisu, który by zezwalał na odstępstwa od wskazanych wymagań.
Świadkowie na ślubie kościelnym/konkordatowym
Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego: „Tylko te małżeństwa są ważne, które zostają zawarte wobec asystującego miejscowego ordynariusza albo proboszcza, albo wobec kapłana lub diakona delegowanego przez jednego z nich; a także wobec dwóch świadków” (kan. 1108 § 1).
Nie ma mowy o wymogach dotyczących świadków, stąd też przyjmuje się, że może nim zostać każda osoba pełnoletnia, posiadająca zdolność podejmowania czynności prawnych, niezależnie od płci, przekonań religijnych, stanu cywilnego. Oznacza to również opcję, że świadkami moga zostać dwie osoby tej samej płci, czyli dwie kobiety lub dwaj mężczyźni.
Świadkowie na ślubie zagranicznym
W niektórych sytuacjach, kiedy Narzeczeni nie chcą czekać w kolejce na zawarcie związku małżeńskiego w kraju lub planują po ślubie udać się w długą podróż, mogą skorzystać z ofert agencji organizujących śluby za granicą. Niestety tam również muszą być świadkowie, którzy podpisują akt małżeństwa.
W takich przypadkach Narzeczeni mogą sami zaprosić swoich świadków lub zdać się na propozycję organizatora, który sam zapewnia asystę ślubną. Ślub przed konsulem również wymaga udziału świadków. Zdarza się, że tę funkcję mogą pełnić pracownicy ambasady.
Kto może być świadkiem na ślubie, jeśli nie mamy własnych?
W przypadku, kiedy młodzi ludzie chcą zawrzeć tylko ślub cywilny bez żadnej rodziny i znajomych, odcinają się również od swojego środowiska i zwyczajów oraz nie ma znaczenia dla nich, kto podpisze dokumenty ślubne, muszą mimo wszystko samodzielnie poszukać osób, które zgodzą się pełnić funkcję świadków. Mogą to być zupełnie przypadkowe osoby prosto z ulicy pod warunkami, o których wspomniałam już wcześniej. Rzadko się zdarza, żeby pracownicy USC chcieli dodatkowo wystąpić w takiej roli. Raczej nie ma takiej możliwości, ale zawsze warto to sprawdzić.
Na forach ślubnych pojawiają się również osoby, które poszukują kogoś na świadka, ponieważ nie mają wśród swojej rodziny młodych i odpowiedzialnych osób lub ich znajomi nie chcą wyświadczyć im przysługi świadkowania. Budzi to zdziwienie, że można być aż tak wyobcownym w swoim środowisku, niemniej jednak takie sytuacje się darzają. Poszukiwanie osób w sieci może zaowocować wówczas nawiązaniem nowych znajomości, które z czasem mają szansę na długoletnią przyjaźń.
W posumowaniu mogę tylko potwierdzić, że ślub bez świadków się nie odbędzie, zatem planując zawarcie związku małżeńskiego, należy zadbać o obecność osób, które złożą swoje podpisy na akcie małżeństwa.
